Na planeti živi 8 milijardi ljudi, u Srbiji drastičan pad stanovništva, a kakve su prognoze?

Prema proračunima Ujedinjenih Nacija, broj ljudi na planeti je 15. novembra 2022. godine dostigao i premašio 8 milijardi stanovnika. To je više nego trostruko veći broj u odnosu na 1950. godinu.

8 milijardi ljudi i dalje prognoze

Predviđanja su i da će svetska populacija do 2059. premašiti 10 milijardi stanovnika planete, ali će do kraja veka ova brojka blago opasti. Razlog tome je rast svetskog stanovništva koji se već decenijama usporava, što se može videti na grafiku (označeno žutom bojom).

Rast broja stanovnika planete je posledica povećanja očekivanog životnog veka usled poboljšanja zdravstvene zaštite, napretka medicine, ishrane i čistoće. Nastao je i zbog toga što su u pojedinim zemljama visoke stope nataliteta.

Koje zemlje imaju najveći broj stanovnika?

Top 5 zemalja sa najvećim brojem stanovnika su:

1. Kina – 1.45 milijardi stanovnika
2. Indija – 1.41 milijarda stanovnika
3. Sjedinjene Američke Države – 335 miliona stanovnika
4. Indonezija – 280 miliona stanovnika
5. Pakistan – 230 miliona stanovnika

Ukoliko sagledamo broj stanovnika, u Aziji živi 59,3% stanovnika planete. Zemlje sa najvećim rastom broja stanovnika su Sirija, Niger i Ekvatorijalna Gvineja pokazuju podaci iz 2021. godine, ali dominiraju i afričke zemlje. Naveći pad stanovništa imaju zemlje istočne i jugoistočne Evrope, koje su izložene velikim migracijama, pre svega, zbog većih plata i boljih životnih uslova u zemljama zapadne Evrope.

Na planeti živi 8 milijardi i više ljudi, a očekivani prosečan životni vek za muškarce je 70.8, dok je za žene 75.6 godina. Treba naglasiti i da se zbog posledica pandemije tokom protekle dve godine prosečan životni vek smanjio za jednu do dve godine u zavisnosti od regiona. Pročitajte i: Ko bolje stari – žene ili muškarci?

Na svaka 4 minuta rodi se 1000 beba

Da li ste znali da se na svaka četiri minuta rodi 1000 beba na planeti? Ukoliko ste se pitali kako je to raspoređeno prema državama, okvirna statistika bi bila ovakva kao što je prikazano i na grafikonu Statista.com koji možete videti.

Prikazana su četiri glavna regiona sa po prvih pet zemalja po stopi nataliteta. Na drugom mestu u svetu i populacijom koja će verovatno uskoro dostići i prestići Kinu, na prvom mestu je Indija. Tamošnje žene rađaju uglavnom po više od dvoje dece i Indija je na prvom mestu po broju rođene dece. Na svakih 1000 beba koje se rode, njih 172 se rodi u Indiji. Na drugom mestu je Kina sa 103 rođene bebe na 1000. U Africi se najviše beba rodi u Nigeriji – 57 na 1000 novih beba, zatim 32 u Kongu i 25 na 1000 beba u Etiopiji. Naspram ukupno 511 beba u Aziji i 326 u Africi, u Americi se rodi samo 106 beba na 1000 novorođenih.

U celoj Evropi, uključujući i Rusiju, na 1000 beba rodi se samo 52.

Broj stanovnika u Srbiji 2022. godine

Naša zemlja spada u grupu zemalja čija populacija najbrže opada. Prema poslednjem popisu broj stanovnika u Srbiji je za oko 700.000 stanovnika manji nego pre 11 godina, odnosno za oko 10%. I, dok će populacija planete nastaviti da raste, procena je i da će do 2050. godine Srbija brojati 5 miliona stanovnika. Dva osnovna razloga zbog kojih se broj stanovnika u Srbiji smanjuje su:

• negativan prirodni priraštaj (veći broj umrlih nego rođenih) i
• migracije stanovištva, uglavnom u zemlje na zapadu.

Istovremeno, u Srbiji se dešavaju i lokalne migracije, te stanovništvo postaje sve urbanije. Mnoga sela su napuštena i procenjuje se da će se ovaj trend nastaviti. Problem je veoma kompleksan jer i predstavnici Ujedinjenih Nacija u svom izveštaju navode: „U mnogim regionima ljudi nemaju dovoljno mogućnosti da rade i napreduju.“ Situacija u mestima koja su udaljenija od grada, a posebno na selima je takva da ne postoji adekvatna infrastruktura za porodicu, čak i ukoliko bi se neko odlučio da se preseli u te krajeve. Očekivano je da ukoliko nema škola, ustanova zdravstvene zaštite i adekvatnih puteva, a kamoli drugih sadržaja, da je povećanje broja u ruralnim sredinama gotovo nemoguće.

Iako se dešavaju pomaci u pomoći kada je finansijska pomoć prilikom rođenja deteta u pitanju i to je strategija Vlade Republike Srbije za povećanje nataliteta, porodicama koja već imaju decu se pruža minimalno ili nikakvo olakšanje i podrška kada je gajenje dece u pitanju.

Veći problem od toga što se broj stanovnika u Srbiji ovako brzo smanjuje jeste što je poslednji popis pokazao da je u određenim oblastima značajno smanjen broj stanovnika. U Srbiji trenutno živi najmanji broj stanovnika od Drugog svetskog rata, ali je to i očekivan rezultat obzirom da naša zemlja posednjih 30 godina ima negativan prirodni priraštaj. Poslednjih 10 godina prosečan broj smanjenja stanovnika bio je 41.500, a na ovu cifru treba dodati i oko 20.000 stanovnika godišnje koji trajno napuste zemlju.

Neophodne su strategije za ravnomernije ulaganje u regione u Srbiji, razvoj infrastrukture kao i stvaranje povoljnijih uslova za život koji uključuju prirodne faktore poput poboljšanja kvaliteta vazduha, dostupnosti povoljnije hrane, bolja saradnja i međuljudski odnosi među svim grupama stanovništva, omogućeni uslovi za prihodovanje i porodično stanovanje, ali i preraspodela dohodaka i pomoći među stanovništvom.

Objavljen: 18.novembar 2022. godine, ažuriran: 17. septembar 2024. godine

_{Objavljen: 19. novembar 2022. godine, ažuriran: 27. decembar 2022. godine}